Kanadalı ve İngiliz araştırmacılar, hayvan hücrelerinde bölünmede aktif rol oynayan kromozomları keşfettiler. Bir hücre bölünme aşamasına geldiğinde, bu hücreden iki kardeş hücre meydana gelir-sitokinez-. Bu olay Gilley Hickson'un da dahil olduğu araştırmacılarda oluşan bir grup tarafından gözlenmiştir.
Hücre bölünmesi, bütün yaşam formlarında temel bir iştir: İnsan vücudu tek bir hücrenin gelişmesinden meydana gelmiştir. Bütün doku tiplerini meydana getirmek için milyarlarca kez bölünmüştür. Bazı hücreler, yaşam boyunca her gün milyarlarca kez bölünürler. Fakat moleküler mekanizmalar hakkında bilgiler tam değildi ve bugüne kadar kromozomların sitokinezin bu adımında aktif rol oynadığı bilinmiyordu.
KUSURSUZ BİR BÖLÜNME
Hayvan hücrelerinde, kromozomların ayrılması, bölünen hücrelerden oluşan kardeş hücrelerin birbirinden ayrılmasını takip eder." Bölünme bir komplekstir ve süreç düzgün ilerlediğinde genellikle bir sorun oluşmaz. Fakat DNA ayrılmasında ya da sitokinez boyunca bir hata meydana geldiğinde kanser tetikleyen bir köken oluşabilir."Hickson.
Mikrotübül olarak adlandırılan hücre içerisindeki yapı, bölünme süresi boyunca kromozomları hücrelerin zıt kutuplara çekilmesini içerir. " Diğer mikrotübüler, hücrenin korteksine sinyal gönderdiğinde, kromozomlarda bulunan kinetokorlar vasıtasıyla mükrotübüller fiziksel olarak kromozomları birbirinden ayırır. Buna ek olarak şu ana kadar kromozomların bölünmede sadece pasif rol oynadığına inanılıyordu ve sitokinezi etkilemiyorlar fakat yapılan çalışmalar sayesinde bu bilgilerin doğru olmadığı görülmüştür.
KROMOZOMLARIN AKTİF ROLÜ
İlk olarak, ileri teknolojili mikroskop ve güçlü genetik araçları kullanılarak meyve sineğinin hücrelerinde çalışmalar yapılmıştır. Araştırma grubu, kromozomların, mikrotübül aktivitesini sağlamlaştırmak için hücrenin korteksini etkileyen sinyaller salgıladığını keşfetmişlerdir. Bu sinyallerden bir tanesi bir enzim kompleksi-kinetokorlarda bulunan ve Sds22-PP1 olarak bilinen bir fosfataz- vasıtasıyla hareket etmektedir.
Hücre bölünmesi kadar temel olan işlemlerin, sinekten insana evrimsel olarak muhafaza edilmesi umulmaktadır." Meyve sinekleri tarafından yapılan oldukça güçlü olan bu sistem, insan biyolojisini anlamakta yardımcı olacaktır. "Kromozomlar ayrıldığında, hücrenin kutuplarında bulunan membranlara yaklaşırlar ve bu enzimin aktivitesi sayesinde polar membranın yumuşamasına katkıda bulunur, hücrenin uzamasını kolaylaştırır ve bir sonraki bölünme ekvatorda meydana gelir."
ARAŞTIRMALARDA YENİ BİR YOL
Bu mekanizmanın keşfi, hücre bölünmesi süreci hakkında bilinenlere ilave olarak oldukça önemli bir ilerlemedir. " 100 yıldan uzun süredir hücre bölünmesini takip ediyoruz. Bu oldukça önemlidir çünkü hücre bölünmesi yaşamın ve belli hastalıkların merkezidir. Hickson.
Aslına bakılırsa, bütün kanserler kontrol edilemeyen hücre bölünmeleri tarafından karakterize edilir ve bu sürecin askıya alınması, kanserin oluşması ve yayılmasını önleyen iyileştirici müdahaleler için potansiyel hedeflerdir. "Fakat bu basit işlemler ve hücre bölünmesini kapsayan sinyaller hakkında bilgilerimizi geliştirmek ve bu bilgilerden nasıl yararlanabileceğimizi görmek zorundayız. Ayrıca insan vücudundaki farklı hücre tipleri hatta aynı dokudaki hücreler her zaman aynı yoldan bölünmezler. Örneğin, kök hücresi asimetrik bir şekilde bölünürken, düğer çoğu hücre simetrik bir şekilde bölünür ve biz hala bu moleküler evrelerin farklılığını anlayabilmiş değiliz. Sağlam ve iyi karakterize edilen genetik modelleri yardımıyla,örneğin meyve sineği, bu süreçleri anlamaya çalışacağız. Sonunda, kanser hücrelerinin bölünmesinin engellenmesi için çoğu özgül terapilerin akılcı dizaynının oluşturulması sağlanacaktır."Hickson.
0 yorum :
Yorum Gönder